Jak prawidłowo dbać o zęby — higiena jamy ustnej

Troska o zdrowe i piękne zęby zaczyna się w warunkach domowych. Już od najmłodszych lat jesteśmy uczeni tego, jak prawidłowo dbać o higienę jamy ustnej.

W praktyce oznacza to znacznie więcej niż tylko codzienne szczotkowanie zębów. Warto też baczniej przyjrzeć się swojej diecie, stosowanym używkom i oczywiście regularnie odwiedzać dentystę. Dowiedz się, co zrobić, aby zachować piękny uśmiech na długie lata.

Teoretycznie zasady dotyczące dbania o zęby są wszystkim znane. Wszak opiekunowie i lekarze wpajają nam je od dziecka. W praktyce jednak nie wszyscy wiedzą, jak prawidłowo myć zęby i ile czasu poświęcać na tę czynność. Spora niewiedza panuje także w kwestii tego, jakie środki do mycia i płukania jamy ustnej są godne uwagi i na co zwracać uwagę przy ich zakupie. Wreszcie nie każdy wie, jak często należy odwiedzać dentystę i jakie zabiegi stomatologii profilaktycznej wybierać. Z naszego artykułu poznasz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące higieny jamy ustnej.

Techniki mycia zębów

Codzienne czyszczenie zębów i całej jamy ustnej to podstawowa czynność, którą należy wykonywać przynajmniej dwukrotnie — rano i wieczorem. Idealnie byłoby myć zęby po każdym posiłku, zwłaszcza takim zawierającym cukier. Należy pamiętać o tym, że zabrudzenia i osady zbierają się nie tylko na powierzchni zębów, ale również między nimi. Tam, gdzie nie dociera szczoteczka sprawdzi się nić dentystyczna z fluorem, utrudniająca rozwój bakterii.

Zalecane jest szczotkowanie zębów przez przynajmniej 2-3 minuty. Warto też pamiętać o oczyszczaniu powierzchni języka, na której również gromadzi się osad. W celu skutecznego usuwania płytki nazębnej konieczne jest posługiwanie się właściwą techniką — wymiatającą. Technika ta polega na ustawieniu szczoteczki pod kątem 45’ przy dziąśle i ruchem wymiatającym prowadzi się szczoteczkę w kierunku brzegów zębów. Technika wymiatająca czyli roll jest całkowicie bezpieczna dla Twoich zębów oraz jest bardzo skuteczna w usuwaniu płytki nazębnej.

Podstawowa codzienna higiena jamy ustnej powinna składać się z:

  1. Mycie zębów metodą roll
  2. Mycie części żujących zębów,
  3. Mycie zębów od wewnątrz,
  4. Używanie nici dentystycznej do oczyszczenia przestrzeni między zębami,
  5. Wypłukania jamy ustnej specjalnym płynem do codziennego stosowania.

Nawet najdokładniejsze czyszczenie jamy ustnej będzie nieefektywne, jeśli do tego zabiegu wybrane zostaną złe środki higieniczne — zbyt twarda lub zbyt miękka szczoteczka czy pasta z kiepskim składem.

Środki do mycia i płukania jamy ustnej

Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów szczoteczek i past do zębów. Ogromny wybór wcale nie ułatwia zadania. Czym kierować się przy zakupie? Priorytetem powinno być indywidualne dopasowanie środków czyszczących do konkretnych potrzeb

1. Wybór szczoteczki

Wielkość główki szczoteczki powinna odpowiadać szerokości 2-3 zębów. Rekomendowana szerokość to 15 mm. Te wartości nie są przypadkowe — mniejsza powierzchnia szczoteczki sprawia, że łatwiej dotrzeć w trudno dostępne miejsca, by dokładnie je oczyścić.

Ważna jest również twardość. Osoby cierpiące na nadwrażliwość zębów i dziąseł powinny pozostać przy wersji miękkiej, która nie powoduje krwawienia. Pozostali mogą wybierać modele twardsze, które skuteczniej usuwają osad. Dostępne są też wersje średnie — „medium” to kompromis dla tych, którzy chcą dokładnie czyścić zęby, a przy tym chronić dziąsła.

Do wyboru są szczoteczki tradycyjne (manualne) oraz elektryczne. Te drugie pozwalają na bardziej precyzyjne czyszczenie zębów w krótszym czasie. Niektóre modele wykonują nawet 5600 ruchów obrotowo-zwrotnych na minutę. Te wartości znacznie wzrastają w przypadku nowoczesnych modeli sonicznych.

2. Wybór pasty

Pasta może być uniwersalna lub dopasowana do konkretnych potrzeb, np. wybielająca, chroniąca szkliwo, łagodząca stany zapalne czy odświeżająca. W swoim składzie powinna mieć fluor, dobrze jeśli dodatkowo ma formułę wzbogaconą o naturalne składniki np. odpowiednią kompozycję ziół, olej czy węgiel. Unikaj produktów zawierających SLS, konserwanty czy barwniki. Jednak to właśnie fluor jest czynnikiem hamującym rozwój próchnicy. Pasta do codziennego stosowania dla dorosłych powinna zawierać 1450 ppm fluoru.

3. Wybór nici dentystycznej i płynu do płukania jamy ustnej

O ile większość Polaków ma w swojej łazience żelazny zestaw składający się ze szczoteczki i pasty, o tyle wielu rezygnuje z nici i płynu do płukania. To błąd! Nić dokładnie czyści przestrzeń między zębami, do której nie dociera szczoteczka. Dostarcza też tlen do szczelin, likwidując w ten sposób część bakterii. Dobry płyn do płukania jamy ustnej to zwieńczenie zabiegu higienizacyjnego — dociera do wszystkich miejsc niedostępnych dla szczoteczki i zwalcza bakterie powodujące choroby przyzębia. Często to właśnie one są głównym powodem psucia się zębów, dla których jedynym ratunkiem okazuje się leczenie kanałowe.

Właściwa dieta

Dieta ma ogromne znaczenie dla kondycji jamy ustnej. Spożywając konkretne produkty można zębom zaszkodzić lub pomóc. Co zrobić, aby zachować zdrowe i białe zęby? Trzeba włączyć do codziennego menu:

  • marchew, która stymuluje wytwarzanie śliny i wspomaga usuwanie bakterii,
  • brokuły zawierające koenzym Q10 wzmacniający odporność na wypadek paradontozy,
  • tłuste ryby, będące źródłem witaminy D, która wpływa na twardość kości.

Nie obejdzie się też bez wyrzeczeń lub przynajmniej ograniczeń. Przede wszystkim należy zrezygnować z produktów, które stanowią pożywkę dla bakterii produkujących kwasy. Mowa o produktach bogatych w cukry proste. Cukry proste osadzając się na powierzchni zębów są metabolizowane przez bakterie i tworzące się kwasy powodują próchnicę. Dodatkowo należy ograniczyć spożywanie barwników takich jak czarna kawa, zielona herbata, czerwone wino. Barwniki zawarte w tych produktach powodują osadzanie się osadów na zębach, przez co konieczne są częstsze wizyty higienizacyjne.

Jeżeli mimo stosowania właściwej diety zęby mają niezadowalający odcień (co może być również kwestią genetyki, niezależną od Ciebie), warto rozważyć poddanie się zabiegowi wybielania zębów w gabinecie stomatologicznym, który jest zabiegiem bezpiecznym, a efekt widoczny jest natychmiast.